Prostat Biyopsisi Nedir?

Prostat biyopsisi, prostat kanserinin kesin tanısı için kullanılan yöntemdir. Prostat sadece erkeklerde olan bir organdır. Fiziksel muayenesi üroloji hekimi tarafından rektal muayene ile yapılır. Ayrıca kanda bakılan PSA testine başvurulur. Hekim prostat dokusunda anormal bir büyüme ve/veya PSA değerinde bir yükseklik izlerse prostat kanserinden şüphelenebilir. Prostat kanserine kesin olarak tanı koymak için de hastadan prostat biyopsisi isteyebilir. Özel bir iğine eşliğinde prostattan alınan dokular patoloji uzmanı tarafından mikroskop altında izlenir. Nihayetinde hastalığın tanısı konmuş olur.

Prostat Biyopsisi Ne Zaman Yapılır?

• Hastanın yaşına göre PSA değeri yüksekse
• Hekim rektal muayenede prostatta anormal bir doku/büyüme izlediyse

Prostat Biyopsisi Nasıl Yapılır?

Prostat biyopsisi genel anestezi altında, üroloji uzmanı tarafından, ameliyathane ya da özel bir steril odada görüntüleme eşliğinde yapılır. Günümüzde en sık uygulanan prostat biyopsisi teknikleri TRUS Biyopsi ve Füzyon Biyopsidir. İşlem ortalama 20-25 dakikada tamamlanır.

Transrektal ultrasonografi (TRUS)

Uzun yıllardır kullanılan bir biyopsi tipidir. Ultrason eşliğinde yapılır. Üroloji uzmanı ultrason probunu hastanın makatına yerleştirerek prostatı görüntüler ve ardından prostatın farklı bölümlerinden parça alır. Genellikle 12 parça alınır. Bu yöntemin dezavantajı ultrasonun yalnızca prostatı göstermesidir. Tümörün prostattaki konumuyla ilgili bir bilgi vermez. Bu nedenle doğrudan tümör olduğu düşünülen kitleden parça alınamayabilir. Hekim kitleyi görmeden prostattan parça alır. Biyopsi sonucu sonuç temiz çıksa dahi hastanın şikayetleri devam ederse yeniden biyopsi almak düşünülür.

Füzyon Biyopsi

MR-TRUS Füzyon biyopsisi olarak isimlendirilen bu yöntemde prostattan daha yeni bir teknolojiyle biyopsi alınır. Hastanın biyopsi öncesi multiparametrik prostat MR’ı çekilir. Prostatta kitle olabileceği düşünülen alanlar işaretlenir. Ardından hastanın makatına ultrason probu yerleştirilir. MR’da elde edilen sonuçlar ultrason makinesine yüklenir, görüntüler üst üste getirilir. Prostatın farklı kısımlarından parçalar alınır. Böylece prostattaki kitleyi görerek biyopsi almak mümkün olur. Füzyon biyopsisi prostattaki tümörü daha yüksek bir başarı oranıyla tespit edilebilir.

Füzyon biyopsi yöntemi daha yeni bir teknolojidir ve bazı avantajları da mevcuttur. Bunlar nelerdir?

• TRUS yönteminde hastaya MR çekilmez, ancak füzyon biyopsisinde biyopsi almadan önce hastanın MR’ı çekilir. Bu da prostattaki kitleyi görerek biyopsinin alınmasını olanaklı kılar.
• Füzyon biyopsisinin tanı yeteneği daha yüksek olduğu için hastadan ikinci bir kez biyopsi alma ihtiyacı düşüktür. Hastaya tanısı konur ve tedavisi hızlıca planlanır.
• TRUS biyopside prostatın tümör bulunan kısmından parça alınamayabilir. Bu da tedavide gecikmeye neden olabilir. Hastadan ikinci bir kez biyopsi alınması söz konusu olabilir.
• Füzyon biyopsisinden sonra hastalar daha az ağrı duyar.

Prostat Biyopsisi Sonrası Süreç ve Tedavi

Hastalar genellikle işlemin yapıldığı gün taburcu edilir. İşlem sonrası hastanın makat bölgesinde ağrı olabilir. İdrarda ve dışkıda kan izlenebilir.  Bu semptomlar geçicidir. Genellikle 1-2 gün içinde kendiliğinden kaybolur. Cinsel aktiviteye ve ağır fiziksel aktiviteye 2-3 gün ara verilmesi önerilebilir.

Biyopsi neticesinde hastaya prostat kanseri tanısı konursa hastanın tedavisi planlanır. Lokalize prostat kanseri tedavisinde altın standart cerrahidir. Hastaya radikal prostatektomi ameliyatı yapılır. Bu ameliyat açık cerrahi veya kapalı cerrahiyle yapılabilir.

Biyopside tümöral bir dokuya rastlanmadıysa bir tedavi planlanmaz. Hastadan yıllık olarak ürolojik kontrole gelmesi ve PSA baktırması istenir. Öte yandan biyopsi temiz çıkmış ancak hastanın semptomları devam ediyorsa hastadan ikinci bir biyopsi almak düşünülebilir.