Sistoskopi Nedir ve Ne İçin Yapılır?
Sistoskopi ürolojinin temel tanı araçlarından biridir. Bir endoskopik görüntüleme işlemidir. Bir kamera yardımıyla üriner sistemin bir bölümünün görüntülenmesini sağlar. Sistoskopi ile idrar deliğinden girerek üretra ve mesane izlenebilir. Ortada bir hastalık varsa tanısı konabilir.
Sistoskopi nedir?
Sistoskopi kelime anlamıyla mesanenin incelenmesi demektir. Zaten en sık da mesane kanserinin tanısı için sistoskopik inceleme yapılmaktadır. Vücudun doğal deliklerinden girerek yapılan gastroendoskopi ve kolonoskopi gibi yöntemlerin üriner sisteme yönelik yapılan biçimidir. Yani sistoskopi için hastada herhangi bir kesi yer açılmaz. İdrar deliğinden ucunda ışık, kamera ve farklı tıbbi enstrümanlar bulunan sistoskop adı verilen çok ince bir aletle girerek görüntüleme işlemi yapılır. Cinsiyet fark etmeksizin tüm yaş grubundan hastalara uygulanabilir. Genellikle mesane ve alt idrar yolunun (üretra) hastalıklarına tanı koymak için kullanılır.
Sistoskopi nasıl yapılır?
Sistoskopi, hekimin ve hastanın tercihine göre hem lokal hem genel anestezi altında yapılabilir. Çocuk hastalara yönelik yapılan sistoskopide ise genel anestezi tercih edilir. İşlem, klinik ortamında özel bir sistoskopi odasında veya ameliyathane koşullarında yapılabilir. Yaklaşık 10 dakikada tamamlanır. Sistoskop ile idrar yoluna giriş yapan hekim üretra, mesane ve erkeklerde prostatın idrar yolu ile ilişkisini yüksek ışık altında yakınlaştırılmış olarak monitörde görür, inceler. Günümüzde iki tip sistoskopi cihazı vardır: rigid ve flexible. Rigid sistoskop sabit bir düz çubuk şeklindedir. Flexible sistoskop ise eğilip bükülebilir formdadır. İki cihazla da rahatlıkla sistoskopi yapılabilir. Ancak işlem bölgesinden bir biyopsi de alınacaksa rigid sistoskop tercih edilir.
Sistoskopi hangi hastalıklarda uygulanır?
Sistoskopi genellikle mesane ve üretranın hastalıklarında kesin tanı amacıyla uygulanır. Kadınlarda bazı kronikleşmiş sistit olgularında da sistoskopiye başvurulabilir.
- Üretra darlıkları
- Üretra tümörleri (nadir görülür)
- Mesane tümörleri
- Mesane taşları
- Mesane boynu darlıkları
- Kronikleşmiş, ağrılı sistit
Sistoskopi hangi durumda yapılır?
Sistoskopi en sık mesane kanserinin tanısında kullanılır. Mesane kanserinin en önemli belirtisi de idrardan kan gelmesidir. Yani idrarından kan gelen, yapılan testler ve fiziksel muayene sonucunda mesane kanserinden şüphelendiğimiz olgularda hastalarımıza mutlaka sistoskopi yaparız. Hastalarımızda şu belirtileri gördüğümüzde sistoskopiye başvurabiliriz:
- İdrarda kan görme
- İdrar yapmayla ilgili sorunlar (yanma, ağrı, kesik kesik idrar yapma, idrar kaçırma)
- Aşırı aktif mesane
- Kronikleşmiş idrar yolu enfeksiyonları
- Trafik kazası yaralanmaları (üretra kopması)
- Mesane tümörü tedavisi sonrası kontrol amaçlı
Sistoskopi sonrası süreç
Sistoskopiden hemen sonra hekiminiz sizle elde ettiği bulguları ve öngördüğü tedavi planını paylaşabilir. Ancak sistoskopi esnasında biyopsi de alındıysa patolojik incelemenin sonuçlanması birkaç gün sürebilir. Sistoskopi sonrası hastanede yatış gerekmez. Birkaç saat gözlem altında tutulduktan sonra taburcu edilir. İşlem sonrası üretrada ağrı ve idrar yapmada yanma olabilir. İdrarda bir iki kez kan görülebilir. Ancak bu şikayetlerin de işlemden birkaç saat sonra geçmesi beklenir. Taburcu olduktan 2-3 gün sonra dahi bu şikayetler devam ediyorsa hekiminize danışmanız önerilir.